Rys. 1. Rozdzielacz w położeniu neutralnym
Rys. 2. Rozdzielacz w położeniu roboczym. Skręt w prawo
Rys. 3. Rozdzielacz w położeniu roboczym. Skręt w lewo
Podczas przenoszenia momentu obrotowego z wałka wejściowego na śrubę, lub na odwrót, ulega odkształceniu wałek skrętny S w jego obszarze sprężystym, przy czym następuje tu skręcenie pomiędzy wałkiem wejściowym a śrubą. Ponieważ tłoczki zaworu w głowie śruby podążają za ruchem wałka wejściowego, podczas przenoszenia momentu obrotowego są przestawiane z położenia środkowego (położenia obojętnego). Po uwolnieniu koła kierowniczego wałek skrętny powoduje powrót tłoczków zaworu w położenie obojętne. Zawór regulacyjny H wbudowany w pompę reguluje wydatek oleju dla przekładni kierowniczej do określonej wartości, zapewniając działanie wspomagania przy skręcie kołem kierowniczym z dostateczną prędkością (dla danego pojazdu) i niezależnie od liczby obrotów silnika.
Na rys. 1, 2 i 3 przedstawiono rozdzielacz oraz przepływ oleju w postaci uproszczonej, w celu łatwiejszego zrozumienia działania.
Na rysunkach pokazano dodatkowe przekroje prostopadłe do osi śruby celem zobrazowania połączenia tłoczków J i K z komorami siłownika i zrozumienia działania rozdzielacza. Przekrój wykonano przez środek tłoczków zaworu. Górny rysunek umieszczono dokładnie pionowo nad przedstawionymi u dołu tłoczkami zaworu, co umożliwia łączne prześledzenie przepływu oleju na obydwóch rysunkach. Zatem środek tłoczka zaworu na górnym rysunku jest także widoczny na dolnym rysunku. Olej dopływa pod ciśnieniem do pierścieniowej przestrzeni obudowy rozdzielacza i opływa część głowy śruby, w której wbudowano tłoczki zaworu. Położenie tłoczka zaworu jest tak nastawione, że w położeniu obojętnym zaworu olej może przepływać przez szczeliny wlotowe L i M obydwu tłoczków zaworu, skąd dalej może płynąć do dwóch promieniowych rowków N i O znajdujących się w głowie śruby. Każdy z tych rowków połączony jest z jedną ze stron cylindra przez otwór. Tak długo, dopóki zawór zajmuje położenie obojętne olej może dopływać zarówno do obu stron siłownika, jak i do szczeliny obiegu powrotnego P i Q dwóch tłoczków zaworu, skąd obiegiem powrotnym wraca do zbiornika oleju R (rys. 1).
Obracając kołem kierowniczym w kierunku ruchu wskazówek zegara, nastąpi przesunięcie w lewo tłoka o lewo-skrętnym gwincie nakrętki, a w prawo - tłoka o prawo-skrętnym gwincie nakrętki (rys. 2). Ponieważ ruch tłoka ma być wspomagany przez olej pod ciśnieniem, olej musi być skierowany na prawą stronę cylindra. Następuje przesunięcie górnego tłoczka zaworu J w prawą stronę oraz dalsze otwieranie szczeliny wlotowej L na dopływie oleju, natomiast dolny tłoczek zaworu cofa się w lewo i następuje przerwanie dopływu oleju przez zamknięcie szczeliny wlotowej M.
Ciśnieniowe przewody olejowe górnego tłoczka zaworu są połączone z lewym rowkiem promieniowym N w głowie śruby, a także ze szczeliną obiegu powrotnego Q dolnego tłoczka zaworu. W ten sposób łączy się przewód ciśnieniowy dolnego tłoczka zaworu z prawym rowkiem promieniowym O w głowie śruby oraz ze szczeliną obiegu powrotnego P górnego tłoczka zaworu.
W opisanym na rys. 2 położeniu zaworu olej przepływa przez szczelinę dopływową L górnego tłoczka zaworu do lewego rowka promieniowego N i stamtąd dopływa do prawego cylindra, co powoduje hydrauliczne wspomaganie ruchu tłoka. Jednocześnie olej dopływa do szczeliny obiegu powrotnego Q dolnego tłoczka zaworu, która jest jednak zamknięta i przerywa obieg powrotny oleju.
Olej z lewego cylindra jest wypierany i płynie przez prawy rowek promieniowy O w śrubie do szczeliny wlotowej M dolnego tłoczka zaworu; szczelina ta jest zamknięta, lecz jednocześnie olej płynie dalej do szczeliny powrotnejP górnego tłoczka zaworu, która jest otwarta i umożliwia przepływ oleju do środka tłoczka zaworu. W części środko wej tłoczki zapewniają stałe połączenie z kanałem obiegu powrotnego i zbiornikiem oleju (rys. 1, 2 i 3).
Obracając kołem w przeciwnym kierunku, tłok porusza się w prawo (rys. 3) i powinien być wspierany ciśnieniem oleju lewego cylindra. Dolny tłoczek zaworu zostaje przesunięty w prawo i umożliwia przepływ oleju do prawego rowka promieniowego O w głowie śruby, skąd istnieje połączenie z lewym cylindrem. Jednocześnie olej dopływa do szczeliny obiegu powrotnego P górnego tłoczka zaworu, która jest jednak zamknięta i uniemożliwia przepływ oleju do środka tłoczka zaworu. Olej z prawego cylindra płynie przez lewy rowek promieniowy N w śrubie do otwartej szczeliny obiegu powrotnego Q dolnego tłoczka zaworu otwierającego stąd drogę do środka tłoczka zaworu oraz zbiornika oleju.
Pochodzę z Wielkopolski, w 1973 roku ukończyłem studia na Wydziale Maszyn Roboczych Politechniki Poznańskiej. Od 1981 roku prowadzę własną firmę.
Projekt i wykonanie: Crazybeaver.net.